Smartphones en apps voor visueel en audiologisch beperkten
Kunnen slechtzienden, blinden, slechthorenden en doven ook een smartphone gebruiken? Ja, met wat aanpassingen en extra handelingen is dat zeker mogelijk. In dit artikel bespreken we de standaard mogelijkheden van apps en telefoons voor slechtzienden en slechthorenden.
De wereld verandert tegenwoordig snel. Blijf als slechthorende of slechtziende dan maar eens bij: dat is niet altijd even gemakkelijk. Een voorbeeld hiervan is de smartphone. Bijna iedereen heeft er tegenwoordig één, terwijl visueel en audiologisch beperkten misschien denken dat zij nooit wat hebben aan zo’n apparaat. Het scherm is bijvoorbeeld te klein om iets op te kunnen zien, of bellen is lastig vanwege een slecht gehoor. Voor zowel visueel beperkten als mensen die niet of minder goed horen, kan een smartphone echter de ideale assistent zijn. In een smartphone schuilen meer mogelijkheden dan je misschien denkt!
Smartphone opties voor slechtzienden of blinden
De iPhone, Android-smartphones en Windows Phones hebben standaard een aantal mogelijkheden om slechtzienden en slechthorenden te helpen. Je kunt dit eerst proberen voordat je een speciale app of smartphone koopt. Smartphones kunnen bijvoorbeeld teksten voorlezen of informatie op het scherm uitgroten.
De opties met een iPhone
De iPhone biedt verschillende mogelijkheden. Met VoiceOver leest de smartphone voor wat er op het scherm staat. Daarnaast vertelt de iPhone wat je selecteert als je het scherm aanraakt. Speak Screen is een soortgelijke mogelijkheid die mails, berichten en boeken aan je voorleest. Dictation is een mooie toevoeging voor visueel beperkten. Typen op een smartphonescherm is dan vaak lastig. Dictation zet een ingesproken bericht om in tekst.
Zo zet je VoiceOver aan op de iPhone:
- Open de instellingen-app;
- Druk op ‘Algemeen’;
- Druk op ‘Toegankelijkheid;
- Druk op ‘VoiceOver’;
- Zet VoiceOver daar aan;
- Je stelt hier de spreeksnelheid van je smartphone in.
Zo zet je Speak Screen aan op de iPhone:
- Open de instellingen-app;
- Druk op ‘Algemeen’;
- Druk op ‘Toegankelijkheid’;
- Druk op ‘Spraak’;
- Je stelt hier in of je iPhone alle woorden op een scherm uitspreekt of een door jou gekozen selectie of invultekst.
Dictation activeer je door op het toetsenbord van de iPhone op het microfoontje te drukken.
De functionaliteiten van Android-smartphones
Android-smartphones bieden soortgelijke mogelijkheden. TalkBack leest pagina’s voor en vertelt je waar je op drukt. Ook Android-smartphones kunnen binnengekomen berichten voorlezen en het is mogelijk om gesproken berichten om te zetten in tekst.
TalkBack aanzetten op een Android-smartphone:
- Ga naar ‘Instellingen’;
- Druk onder ‘Systeem’ op ‘Toegankelijkheid’;
- Druk op ‘Talkback’;
- Je zet hier Talkback aan en krijgt dan verdere instructies. Met deze functie kun je ook sms’jes en berichten laten voorlezen.
Android-smartphones bieden in het standaard toetsenbord de mogelijkheid om gesproken berichten om te zetten in tekst.
Mogelijkheden voor de Windows Phone
Windows Phone beschikt over een voorleesmodus en schermvergroting.
Voorleesmodus aanzetten op een Windows Phone:
- Ga naar het instellingenmenu;
- Druk op ‘Toegankelijkheid’;
- Je zet hier de voorleesmodus aan.
Schermvergroting aanzetten op een Windows Phone:
- Ga naar het instellingenmenu;
- Druk op ‘Toegankelijkheid’
- Scroll naar beneden om schermvergroting aan te zetten.
Functies voor slechthorenden of doven
Smartphones hebben handige functionaliteiten waarmee mensen met een gehoorbeperking niets missen. Dit kun je zelf instellen. Voor inkomende gesprekken kan de flitser worden gebruikt om de aandacht te trekken en met beeldbellen is het mogelijk om gesprekken in gebarentaal te voeren.
Mogelijkheden voor de iPhone
De iPhone heeft een aantal mogelijkheden voor mensen met een gehoorbeperking. Je kunt video’s automatisch laten voorzien van ondertiteling, geluidsniveaus aanpassen aan beide oren en stereo geluid omzetten naar mono geluid. Dit laatste heeft als voordeel dat alle geluiden harder worden, terwijl bij stereo geluid maar een aantal geluiden worden versterkt. Inkomende meldingen geven geluid, maar jij kunt instellen dat bijvoorbeeld de flitser van je camera afgaat als je een berichtje krijgt.
Deze mogelijkheden zijn eenvoudig in te stellen:
- Open de instellingen-app;
- Druk op ‘Algemeen’;
- Druk op ‘Toegankelijkheid’;
- Onder het kopje ‘Horen’ activeer je de flitser als doorgeefluik voor notificaties en verander je stereo geluid in mono geluid. De ondertiteling zet je aan onder het kopje ‘Media’, waar je op ‘Ondertiteling en bijschriften’ klikt.
De opties met Android-smartphones
Android-smartphones bieden iets minder mogelijkheden voor doven of slechthorenden. Het is niet standaard mogelijk om de cameraflitser af te laten gaan bij een melding. Dit komt ook omdat niet alle Android-smartphones een cameraflitser hebben. Ondertiteling zet je aan in het instellingenmenu bij ‘Toegankelijkheid’. Voor Android zijn wel extra apps beschikbaar zodat je smartphone bij meldingen bijvoorbeeld niet alleen geluid maakt. Deze apps bespreken we verderop in het artikel.
Beperkte mogelijkheden met Windows Phones
Windows Phone biedt voor doven of slechthorenden niet veel mogelijkheden. Ondertiteling is bijvoorbeeld nog niet beschikbaar in Nederland. Microsoft is druk bezig met de verdere ontwikkeling van Windows 10. De kans bestaat dat de opvolger van Windows Phone 8 meer mogelijkheden biedt.
Apps voor blinden en slechtzienden
Ter aanvulling op de standaardmogelijkheden die smartphones bieden, zijn er nog apps die speciaal voor slechthorenden of slechtzienden zijn ontwikkeld.
TapTap See: vertelt wat er op een foto staat
Met deze app maak je een foto van een voorwerp waarvan je niet weet wat het is. Na het analyseren van de foto geeft de app antwoord. Handig voor als je bijvoorbeeld boodschappen aan het doen bent! Deze app verbruikt wel MB’s, dus zorg ervoor dat je een internetbundel hebt met genoeg MB’s als je van plan bent TapTap See veel te gebruiken.
Ariadne GPS: gedetailleerde navigatie-app
Deze navigatie-app is speciaal ontwikkeld voor blinden en slechtzienden. De aanwijzingen zijn veel concreter en nauwkeurig dan bij gewone navigatie-apps. Extra pluspuntje: Ariadne GPS is beschikbaar in het Nederlands. Voor de app moet je wel geld betalen. Tijdens het navigeren verbruikt de app data, dus neem een grote internetbundel als je van plan bent deze app vaak te gebruiken.
Color ID Free: dé uitkomst voor kleurenblinden
Voor kleurenblinden is het onmogelijk om sommige tinten of kleuren van elkaar te onderscheiden. Color ID Free is het helpende handje tegen kleurenblindheid. De app werkt eenvoudig: je richt de camera van je smartphone op iets waarvan je graag de kleur wil weten, zoals van een kledingstuk. De app vertelt je dan wat voor kleur het is.
Apps voor doven en slechthorenden
Hieronder bespreken we een aantal apps die doven en slechthorenden goed kunnen helpen.
Tap Tap: helpt met horen
De app Tap Tap helpt bij het horen van geluiden. Een dove hoort de deurbel niet, maar Tap Tap wel. Deze app geeft dan een visuele melding, zodat het rinkelen van de bel toch overkomt.
Light Flow Lite
Heeft je smartphone een LED-lampje? Benut ‘m dan volop met Light Flow. Deze app koppelt een kleur aan een app. Is het LED-lampje rood? Dan word je gebeld of heb je een gesprek gemist, om maar een voorbeeld van de mogelijkheden te geven.
Speciale smartphones voor blinden en slechtzienden
Er zijn steeds meer smartphones beschikbaar die speciaal zijn ontworpen voor blinden en slechtzienden. Het kan zo zijn dat deze smartphones niet de meest nieuwe software hebben, maar ze kunnen alle belangrijke dingen doen die andere smartphones ook kunnen. Denk maar aan het versturen van berichtjes, gebruiken van apps of maken van foto’s.
Project Ray: smartphones die voorlezen
Project Ray is een bedrijf dat gespecialiseerd is in het maken van smartphones en apps voor blinden en slechtzienden. De twee smartphones van Project Ray, de Ray G1 en Ray N5, lezen berichten voor en beschikken over andere handige apps. Dankzij deze apps herkent de telefoon bijvoorbeeld door jou als belangrijk bestempelde dingen in huis. Denk hierbij aan verschillende medicijndoosjes. Ook herkennen de smartphones verschillende munten en briefpapier. Ze kosten met 699 dollar allebei wel veel geld.
Doro: populair onder senioren
De smartphones van Doro zijn populair bij senioren van wie het zicht is afgenomen. De fysieke én virtuele knoppen zijn lekker groot, wat het gebruiksgemak voor deze doelgroep verhoogt. Een extra voordeel is dat een gehoorapparaat gemakkelijk via Bluetooth aan de smartphone te koppelen is. Je gesprekspartner is dan altijd goed verstaanbaar.
Handige accessoires voor je smart home
Smart homes worden steeds populairder. Dit is een verzamelterm voor huishoudelijke apparaten die verbonden zijn met het internet. Deze apparaten kunnen via je smartphone jou laten weten als ze bijvoorbeeld klaar zijn met het draaien van een was.
Als je doof bent, heb je niets aan een gewone rook- of koolmonoxidemelder. Nest, eigendom van Google, maakt slimme melders die zijn verbonden met je smartphone. Als één van de melders afgaat, krijg je een notificatie op je smartphone. Dit is ook handig voor als je niet thuis bent. Andere smart home-mogelijkheden zijn bijvoorbeeld de Hue-lampen van Philips, die gaan knipperen als je een bericht op je smartphone binnenkrijgt. De smart home staat nog in zijn kinderschoenen. Ontwikkelaars zijn nu druk bezig met het ontwikkelen van nieuwe smart home-mogelijkheden, dus wie weet wat de toekomst jou brengt om minder last van je beperking te hebben!
Eén ding is zeker: met smart homes wordt wonen nóg prettiger.
